اهمیت گرده گل در تغذیه زنبور عسل
زنبورعسل برای زنده ماندن، رشد و تولید مثل به کربوهیدارت، پروتئین ، چربی ، مواد معدنی، ویتامین ها و آب احتیاج دارد. شهد و عسلک مواد اصلی تأمین کننده کربوهیدارت برای زنبورعسل هستند و زنبورعسل سایر مایحتاج ضروری خود را به غیر از آب از گرده گلها تأمین می کند.
زنبورعسل از گرده گلها بیشتر جهت تأمین مواد مورد نیاز برای ساختن عناصر ساختمانی، ماهیچه ها ، غدد و سایر بافتها استفاده می کنند. یک زنبور تازه متولد شده 13 درصد و یک زنبور 5 روزه 5/15 درصد وزن بدنش ( به صورت تر) را مواد پروتئینی تشکیل می دهد.
در فعالیتهای یک کلنی معمولی ، دانه های گرده دو کار انجام می دهند. یکی اینکه کارگران آنها را بعنوان منابع پروتئینی ، ویتامین ، چربی و مواد معدنی مصرف می کنند تا غده های تأمین کننده ژله رویال (غذای نوزادان) به طور عادی رشد کند.
این ماده محتوی مقدار زیادیپروتئین است و برای تغذیه لاروهای جوان و ملکه به کار می رود و دیگر اینکه گرده بعنوان منبع پروتئینی مستقیماً برای تغذیه لاروهای مسن تر و زنبوران نر مصرف می شود.
زنبوران نر از گرده گل مستقیماً تغذیه ننموده بلکه مخلوطی از ترشح غدد شیری، عسل ودانه گرده به آنها خورانده می شود.
غذای اصلی ملکه ترشحات غدد شیری است که در تمام طول عمرش آن تغذیه می کند. یک زنبورعسل در مدت زندگی خود بین 120 تا 140 میلی گرم گرده مصرف می کند.
در این دوره تغییرات داخلی نیز در بدن زنبورعسل رخ می دهد. مقدار پروتئین در بدن زنبوران کارگر در این دوره به 60 تا 70 درصد و در نرها به حدود 40 درصد می رسد. دانه گرده در تغذیه زنبورعسل بعنوان تنها منبع پروتئینی برای پرورش لاروها حائزاهمیت است.
بین سالهای 1935 تا 1942 محققین دریافتند که مقدار 2/3 میلی گرم برای رشد یک زنبورعسل ضروری می باشد که این مقدار ازت می تواند از 100 میلی گرم نان زنبوربه دست آید. یک کلنی سالیانه در حدود 20 تا 30 کیلوگرم گرده مصرف می کند و حتی مصرف آن به مقدار 50 کیلوگرم در سال نیز گزارش شده است.
گرده جمع آوری شده به وسیلۀ تله گرده از یک کلنی می تواند برای تغذیه حدود 50 کلنی به صورت مکمل گرده کافی باشد.
گرچه دانه های گرده به صورت تازه نیز مصرف می شوند ولی مقدار زیادی از آنها درداخل سلولها همراه با مقدار کمی عسل و ترشحات فشرده شده و نوعی تخمیر اسید لاکتیک در آنها صورت می گیرد که این فرآورده تخمیر شده را نان زنبور (Bee bread) می گویند.